Stosownie do art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub Niedopełnienie obowiązków w zakresie raportowania schematów podatkowych (MDR) może się wiązać z dotkliwymi karami finansowymi. Zgodnie bowiem z art. 80f Kodeksu karnego skarbowego, karze grzywny do 720 stawek dziennych podlega ten, kto nie przekazuje właściwemu organowi informacji o schemacie podatkowym albo przekazuje informacje po art. 86a ustawy dotyczącego odliczenia podatku VAT w związku z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku "mieszanego", tj. zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i do celów niezwiązanych z tą działalnością, prawo do odliczenia podatku VAT stosuje się odpowiednio w wysokości 50% kwoty podatku VAT Chodzi o art. 86a ust. 1 ustawy VAT, który podaje, że w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa powyżej, zalicza się wydatki dotyczące używania tych Zgodnie z brzmieniem art. 86a ust. 14 ustawy o VAT obowiązującym do końca września 2021 r., w przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik był obowiązany do aktualizacji informacji VAT-26 najpóźniej przed dniem, w którym nastąpiła ta zmiana. Odliczenie 50% podatku VAT od pojazdów samochodowych o masie całkowitej do 3,5 ton. Na mocy art. 86a ust. 1 ustawy o VAT od wydatków na nabycie i eksploatację pojazdów samochodowych o masie całkowitej do 3,5 ton czynny podatnik VAT ma prawo odliczyć 50% podatku VAT z faktur dokumentujących te wydatki. Jak podaje art. 8 ust. 5 ustawy VAT, przepis ust. 2 pkt 1 nie ma zastosowania w przypadku użycia pojazdów samochodowych do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, obliczoną zgodnie z art W odniesieniu do samochodów osobowych reguła ta ma jednak pewne ograniczenia. W myśl art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 86a ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zalicza się wydatki dotyczące: nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług Odliczenie 100% VAT. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, od wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego. Katalog wydatków, do których stosuje się ograniczenie, wskazano w art. 86a ust. 2. YU0GO. Odliczenie VAT od zakupu samochodów osobowych. Jednym z warunków do odliczenia 100% podatku VAT od zakupu pojazdu samochodowego, jest wymóg, aby wykorzystywać pojazd wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Jest to przesłanka bardzo wąsko intepretowana przez organy skarbowe, a podatnicy często mają trudność sprostać rygorystycznym wymaganiom. W artykule postaramy się wyjaśnić w jakich przypadkach fiskus potwierdza możliwość pełnego odliczenia podatku VAT. Odliczenie VAT od samochodów w firmie - przepisy Ale na początku krótkie przypomnienie przepisów. Jak wiadomo generalną reguła w podatku VAT jest możliwość obniżenia, kwoty podatku należnego o kwotę (pełną) podatku naliczonego – jeżeli, towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a samego odliczenia dokonuje czynny podatnik VAT (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Owa reguła doznaje wyjątku, przy transakcjach zakupu pojazdu samochodowego, bowiem zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwota możliwego do odliczenia podatku naliczonego wynosi tylko 50% kwoty pierwotnej, tj. kwoty podatku VAT wykazanego na fakturze przy zakupie samochodu. W zamyśle zapis ten ma na celu uniemożliwić podatnikom dokonanie pełnego odliczenie, przy zakupie, który to posiada duży potencjał do wykorzystywania, do celów innych niż wyłącznie cele działalności gospodarczej. Ustawodawca, stworzył tutaj domniemanie, iż podatnicy, niejako domyślnie będą wykorzystywali pojazdy samochodowe do celów „mieszanych” i w myśl tego ograniczył kwotę podatku do odliczenia. Co więcej, organy podatkowe bardzo szeroko definiują pojęcia wykorzystania pojazdu samochodowego do wspomnianych celów „mieszanych”. Oddajmy głos fiskusowi (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z r., znak: ILPP2-3/4512-1-37/16-12/ST): „>Mieszanemieszanymieszanych<.” Wykorzystywanie samochodu do celów działalności gospodarczej Natomiast, dogodnym dla podatnika jest fakt, iż powyższe domniemanie jest wzruszalne. Ponieważ, w myśl art. 86a ust. 3 ustawy o VAT, podatnik będzie mógł dokonać pełnego odliczenia podatku VAT w przypadku, gdy pojazdy samochodowe są: wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika Idąc dalej tym tropem, art. 86a ust. 4 ustawy o VAT, uznaje pojazdy samochodowe za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli: sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą Tym sposobem dotarliśmy do fundamentu problemu, mianowicie podana wyżej przesłanka jest stosunkowo niedookreślona oraz generalna. A przedsiębiorcy często mają wątpliwości czy sposób wykorzystania pojazdów spełnia ustawowe warunki pozwalające na pełne odliczenie VAT. Przykłady z orzecznictwa i interpretacji Z przeglądu interpretacji i wyroków wyłaniają się jednak wskazówki ułatwiające dostosowanie się przez podatników do wymogów ustawowych. Poniższe przywołane przykłady powinny pomóc podatnikom rozpoznać okoliczności, które zapewnią uzyskanie prawa do pełnego odliczenia podatku VAT. Przedstawiciel handlowy I tak w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z r., znak: I FSK 1470/17, sąd przyznał prawo do pełnego odliczenie podatku VAT, w sytuacji, gdy podatnik udostępniał pojazd samochodowy przedstawicielowi handlowemu, który parkował pojazd poza siedzibą spółki, jak i w miejscu swojego zamieszkania. Jest to niecodzienna sytuacja, ponieważ organy podatkowe oraz sądy zasadniczo uznają, iż fakt parkowania samochodu poza miejscem wykonywania działalności przesądza o jego wykorzystaniu do czynności „mieszanych”, tym samym pozbawiając podatnika prawa do pełnego odliczenia. W tym przypadku, jednak z uwagi na specyfikę wykonywanego zawodu, NSA przyznał prawo do pełnego odliczenia. Oczywiście, ponadto podatnik: prowadził ewidencję przebiegu, określił regulamin użytkowania pojazdu, kontrolował sposób wykorzystania samochodu za pomocą GPS i systemu MAH. Po tak dotrzymanej należytej staranności, sąd nie mógł uznać, że w podanym stanie faktycznym podatnik nie spełnia warunku z art. 86a ust. 4 ustawy o VAT. Umowa z pracownikiem Sposób wykorzystania pojazdów samochodowych może być również określony w umowach z pracownikami używającymi samochodów. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z r., znak: ILPP2-3/4512-1-37/16-12/ST, wnioskodawca skorzystał z takiej możliwości. Dodatkowo w umowach wprowadzono klauzule przewidujące kary porządkowe z tytułu niewykonywania lub nieprawidłowego wykonywania obowiązków wprowadzonych polityką użytkowani samochodów, co w oczach fiskusa stanowiło kolejne zabezpieczenie przed wykorzystaniem samochodu do celów „mieszanych”. Dominik Świercz, konsultant podatkowy w TAXEO Komorniczak i Wspólnicy Przy prowadzeniu działalności gospodarczej przedsiębiorcy bardzo często wykorzystują samochody osobowe. Zadeklarowanie sposobu użytkowania pojazdu w firmie ma duże znaczenie zarówno w przypadku podatku dochodowego, jak i podatku VAT. Jeżeli podatnik zdecyduje się na wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie w działalności, musi złożyć w urzędzie formularz VAT-26. Co natomiast w sytuacji, gdy chciałby użytkować zgłoszone auto również prywatnie? Sprawdźmy, do kiedy deklaracja VAT-26 powinna zostać zaktualizowana, aby było to możliwe! Deklaracja VAT-26 a odliczenie 100% VAT od wydatków związanych z pojazdem Wykorzystując samochód osobowy w działalności, przedsiębiorca ma prawo do odliczenia 100% VAT od wydatków związanych z pojazdem. Zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT samochód uznawany jest za wykorzystywany wyłącznie w działalności pod warunkiem prowadzenia tzw. kilometrówki dla celów VAT. Jest to ewidencja przebiegu pojazdu, która wyklucza użycie auta do celów niezwiązanych z działalnością. Kilometrówka posiada elementy takie jak: numer rejestracyjny pojazdu samochodowego; dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji; stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji; wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący: kolejny numer wpisu; datę i cel wyjazdu; opis trasy (skąd – dokąd); liczbę przejechanych kilometrów; imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem – potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem; liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji. Ewidencja przebiegu pojazdu powinna być prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania auta tylko w działalności do dnia zmiany przeznaczenia, czyli rozpoczęcia wykorzystywania auta w działalności i obowiązku prowadzenia kilometrówki VAT do samochodów osobowych są zwolnieni przedsiębiorcy, których auta przeznaczone są wyłącznie do: sprzedaży, czyli traktowane są jako towary handlowe; oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub umowy o podobnym charakterze w ramach prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności. Ewidencji przebiegu pojazdów nie muszą prowadzić również podatnicy, którzy decydują się na wykorzystywanie samochodu również w celach prywatnych, czyli godzą się na odliczenie 50% VAT od wydatków związanych z pojazdem lub korzystają ze zwolnienia z VAT, czyli nie mają prawa do odliczenia prowadzenia kilometrówki dla celów VAT podatnik ma obowiązek zgłoszenia auta w urzędzie skarbowym. W tym celu powinna zostać złożona deklaracja VAT-26. Dopiero wtedy możliwe jest odliczenie 100% VAT od wydatków VAT-26 powinna zostać złożona w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z tym pojazdem, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji JPK_V7. Przykład 1. Pan Łukasz jest inżynierem i w 2021 roku kupił samochód osobowy w celu dojazdu do klienta, a następnie aby nadzorować postępy prac w ramach umowy na halach produkcyjnych. Czy pan Łukasz ma prawo do odliczenia 100% VAT od zakupu paliwa z faktury wystawionej 16 października 2021 roku? Paliwo zostanie zużyte w całości w celu dojazdu do klienta. Tak, wykorzystując pojazd w działalności opodatkowanej wyłącznie w celach związanych z działalnością gospodarczą, pan Łukasz ma prawo do odliczenia 100% VAT, pod warunkiem że będzie prowadził szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu, tzw. kilometrówkę, dla celów VAT i dokona odpowiedniego zgłoszenia pojazdu na druku VAT-26 w urzędzie. Deklaracja VAT-26 powinna zostać tam złożona najpóźniej 25 listopada 2021 roku chyba, że wcześniej pan Łukasz wyśle plik JPK_V7 za październik to do dnia złożenia JPK. Dodatkowo pan Łukasz nie będzie mógł wykorzystywać auta w celach prywatnych. Wydłużenie terminu na złożenie formularza VAT-26 dotyczy wydatków które zostały poniesione po 1 września 2021 roku na skutek wejścia w życie pakietu SLIM VAT 2. Deklaracja VAT-26 a wpływ na prawo ujęcia 100% wydatku w kosztach Niezłożona deklaracja VAT-26 w urzędzie nie pozbawia prawa do ujęcia w KPiR 100% wartości netto wydatków związanych z eksploatacją pojazdu. Aby odliczać 100% kosztów eksploatacyjnych, przedsiębiorca ma obowiązek prowadzenia kilometrówki dla celów VAT. Wynika to bezpośrednio z art. 23 ust. 46a ustawy o PIT, zgodnie z którym do kosztów podatkowych nie można zaliczyć 25% wartości wydatku eksploatacyjnego, jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 5f ustawy o PIT potwierdzeniem użytkowania pojazdu tylko w działalności jest ewidencja, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT, czyli tzw. kilometrówka dla celów zwolnieni z VAT nie muszą zgłaszać pojazdu na formularzu VAT-26, aby ujmować 100% wydatków eksploatacyjnych w kosztach podatkowych. Żeby było to możliwe, muszą udowodnić, że pojazd nie jest wykorzystywany w celach prywatnych. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest prowadzenie w takiej sytuacji ewidencji przebiegu pojazdów, czyli kilometrówki powyższego postępowania jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 lipca 2019 roku o sygn. w której czytamy, że „(...) możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 100% wydatków eksploatacyjnych dotyczy samochodu osobowego wykorzystywanego wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji potwierdzającej wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do celów związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podatnik wykorzystuje w tym celu ewidencję stosowaną dla celów podatku od towarów i usług, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast w przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji dla celów podatku VAT, również dla celów podatku dochodowego przyjmuje się, że samochód osobowy jest wykorzystywany także do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika, chyba że podatnik nie jest na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji. Podatnik nie musi prowadzić ewidencji, jeżeli na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie jest obowiązany do prowadzenia takiej ewidencji, z wyjątkiem przypadku, gdy brak tego obowiązku wynika z art. 86a ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług. Innymi słowy, jeżeli podatnik nie ma obowiązku prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu dla celów podatku od towarów i usług, to również na gruncie podatku dochodowego dla zaliczenia wydatków eksploatacyjnych z tytułu używania samochodu osobowego zaliczonego do środków trwałych, nie jest wymagane prowadzenie takiej ewidencji”. Kiedy deklaracja VAT-26 podlega aktualizacji? Zgodnie z art. 86a ust. 14 ustawy o VAT, jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na zmianę formy użytkowania pojazdu zgłoszonego wcześniej w urzędzie na formularzu VAT-26, musi dokonać aktualizacji tego VAT-26 powinna zostać zaktualizowana najpóźniej do końca miesiąca, w którym podatnik zmienia sposób wykorzystywania auta w 2. Pan Aleksander wykorzystuje w działalności samochód osobowy, który został zgłoszony na druku VAT-26 w urzędzie oraz prowadzi kilometrówkę dla celów VAT, w związku z czym przysługuje mu prawo do odliczenia 100% VAT od wydatków eksploatacyjnych. Od listopada 2021 roku pan Aleksander postanowił wykorzystywać auto również w celach prywatnych. Do kiedy powinien złożyć aktualizację formularza VAT-26 z tego tytułu? Pan Aleksander powinien złożyć aktualizację VAT-26 najpóźniej do końca miesiąca w którym zmienia sposób wykorzystywania auta w firmie, czyli do 30 listopada 2021 roku. Aktualizacja deklaracji VAT-26 oznacza, że do dnia zmiany wskazanego w formularzu od wydatków związanych z pojazdem odliczane jest 100% VAT, a po dniu zmiany jedynie 50% VAT. Obowiązek aktualizacji formularza VAT-26 występuje również w sytuacji, gdy podatnik: zmienia numer rejestracyjny zgłoszonego wcześniej pojazdu, np. w związku z wykupem samochodu z leasingu operacyjnego; dokona sprzedaży samochodu zgłoszonego wcześniej w urzędzie na druku VAT-26. Przykład 3. Pani Danuta 1 października 2021 roku sprzedała firmowy samochód osobowy, od którego miała prawo odliczać 100% VAT. Do kiedy powinna sporządzić aktualizację VAT-26? Deklaracja VAT-26 powinna zostać zaktualizowana w urzędzie najpóźniej 31 października 2021, czyli do końca miesiąca w którym pani Danuta zaprzestaje całkowicie wykorzystywać pojazd w firmie. Deklaracja VAT-26 może zostać złożona na trzy sposoby: papierowo przez podatnika bezpośrednio w urzędzie; listownie; elektronicznie. Decydując się na wysyłkę formularza elektronicznie, konieczne jest podpisanie jej elektronicznym podpisem kwalifikowanym lub danymi autoryzującymi, czyli kwotą przychodu z zeznania VAT-26 nie może być podpisana profilem zaufanym i złożona przez ePUAP. Kary za brak aktualizacji deklaracji VAT-26 lub złożenie jej po terminie Zgodnie z art. 56a § 1 Kodeksu karno-skarbowego na podatnika może zostać nałożona kara grzywny wynosząca 720 stawek dziennych lub kara grzywny za wykroczenie skarbowe (w przypadku czynu o mniejszej wadze), jeżeli: złożył w urzędzie deklarację VAT-26 po terminie; nie złożył w urzędzie deklaracji VAT-26; złożył w urzędzie deklarację VAT-26, jednak podał w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym. Przedsiębiorca może uniknąć nałożonej kary, pod warunkiem że złoży poprawną aktualizację VAT-26 przed dniem: rozpoczęcia czynności sprawdzających w zakresie podatku VAT; doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej w zakresie podatku VAT, a w przypadku gdy nie stosuje się zawiadomienia – przed dniem wszczęcia takiej kontroli; wszczęcia kontroli celno-skarbowej w zakresie podatku VAT; wszczęcia postępowania podatkowego w zakresie podatku VAT. Przedsiębiorca, który nie wywiązał się w terminie z obowiązku aktualizacji deklaracji VAT-26, może uniknąć kary, jeżeli dokona tego przed dniem rozpoczęcia czynności sprawdzających, kontrolnych lub przed wszczęciem postępowania podatkowego w zakresie podatku VAT. Jak wypełnić aktualizację deklaracji VAT-26? Aby wygenerować deklarację VAT-26 w systemie należy przejść do zakładki: START » PODATKI » PODATEK VAT » DODAJ DEKLARACJĘ » INFORMACJA VAT 26. W celu aktualizacji deklaracji VAT-26 należy w części A. – Miejsce i cel składania informacji – w wierszu Cel złożenia formularza zaznaczyć kwadrat w poz. 7 – Aktualizacja informacji. Następnie w części C. – Dane pojazdu samochodowego wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej – należy w kolumnie h wprowadzić datę zmiany wykorzystywania. Dodatkowo w zakładce: WYDATKI » KILOMETRÓWKA » STANY LICZNIKÓW » DODAJ STAN LICZNIKA trzeba jako ZDARZENIE wybrać z listy opcję Koniec wykorzystywania pojazdu tylko do działalności. Dzięki temu od następnego dnia po dniu wpisu dotyczącego zakończenia wykorzystywania pojazdu tylko do działalności od wydatków związanych z eksploatacją pojazdu będzie odliczane 50% VAT. Ten tekst przeczytasz w 1 minutę Podatnik zamierza przekazać na cele osobiste samochód osobowy kupiony w listopadzie 2019 r., przy którego nabyciu odliczył 50 proc. VAT. / ShutterStock Podatnik zamierza przekazać na cele osobiste samochód osobowy kupiony w listopadzie 2019 r., przy którego nabyciu odliczył 50 proc. VAT. Czy w związku z tym, że przekazanie to będzie opodatkowane VAT, podatnik może odliczyć część podatku, który nie został odliczony przy zakupie? Z art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT wynika, że w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy, w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT (a więc 50 proc. kwoty podatku, np. z faktury zakupu samochodu), nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu. Jednocześnie art. 90b ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w art. 90b ust. 1 ustawy o VAT, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty. Sprzedażą w rozumieniu tego przepisu jest przy tym również nieodpłatna dostawa pojazdu samochodowego podlegająca opodatkowaniu VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe (zob. np. interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lutego 2020 r., nr Powoduje to, że jeżeli wartość początkowa przedmiotowego samochodu przekracza 15 tys. zł (w przeciwnym bowiem wypadku na podstawie art. 90b ust. 6 ustawy o VAT okres korekty wynosiłby tylko 12 miesięcy, a więc sprzedaż samochodu przez podatnika nastąpiłaby już po zakończeniu okresu korekty), to w związku z podlegającym VAT nieodpłatnym przekazaniem samochodu na cele osobiste podatnik będzie uprawniony do odliczenia części podatku, który nie został odliczony przy nabyciu tego samochodu. Gdyby np. przekazanie samochodu na cele osobiste nastąpiło w lutym 2021 r., to w ramach korekty mogłaby zostać odliczona kwota stanowiąca 45/60 kwoty podatku, która przy nabyciu tego samochodu nie stanowiła – ze względu na brzmienie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT – kwoty podatku naliczonego (gdyż luty 2021 r. jest 45. miesiącem, licząc od końca 60-miesięcznego okresu korekty). art. 7 ust. 2, art. 86a ust. 1, art. 90b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( z 2020 r. poz. 106; z 2020 r. poz. 2419) Tomasz Krywan Doradca podatkowy; specjalista w zakresie prawa podatkowego. Autor wielu praktycznych odpowiedzi na pytania z zakresu prawa podatkowego i licznych publikacji na ten temat. Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Kup licencję Zobacz więcej Przejdź do strony głównej I. Uwagi wstępne 1 [Zakres stosowania ograniczenia] Komentowany artykuł określa szczególny sposób ustalania kwot podatku naliczonego w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. W zakresie, w jakim sposób ten ma zastosowanie, kwota podatku naliczonego ograniczona jest do 50%. Ograniczenie to dotyczy wszystkich kwot stanowiących kwoty podatku naliczonego, a więc: ● kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika, ● kwot podatku należnego z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług, dla których podatnikiem jest nabywca, ● kwot podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, ● kwot z tytułu importu towarów. 2 [Charakter ograniczenia] Należy podkreślić, że brzmienie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT ogranicza kwotę podatku naliczonego a nie prawo do odliczenia. Odpowiednie zastosowanie ma na podstawie obecnych przepisów wyrok NSA z 12 stycznia 2011 r. (sygn. I FSK 148/10), w którym czytamy, że: NSA (...) przepis art. 86 ust. 3 [obecnie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT - przyp. aut.] formułuje zatem specyficzną zasadę ograniczenia możliwości odliczenia podatku przy nabyciu wyżej wymienionych samochodów osobowych. Ogranicza mianowicie nie tyle prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu samochodów, lecz samo pojęcie podatku naliczonego przy nabyciu tych pojazdów: do 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6000 zł. Zatem nie cała kwota podatku należnego umieszczona na fakturze zakupu takiego samochodu jest u podatnika podatkiem naliczonym, lecz jedynie 60%, lecz nie więcej nie 6000 zł. Pozostała część tej kwoty nie ma zatem przymiotu podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ust. 2 W rezultacie prawo do odliczenia kwot podatku naliczonego obliczonych zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT może: ● przysługiwać w całości - jeżeli pojazd samochodowy wykorzystywany jest wyłącznie do celów opodatkowanej działalności gospodarczej, ● przysługiwać częściowo (na zasadach określonych przepisami art. 90 ustawy o VAT) - jeżeli pojazd samochodowy wykorzystywany jest zarówno do celów opodatkowanej działalności gospodarczej, jak i działalności zwolnionej od podatku, ● nie przysługiwać - jeżeli pojazd samochodowy wykorzystywany jest wyłącznie do celów działalności gospodarczej zwolnionej od podatku. Przykład Na potrzeby prowadzonej działalności opodatkowanej oraz zwolnionej od podatku lekarz wykorzystuje samochód osobowy. Proporcja wstępna obowiązująca lekarza w 2021 r. to 18%. 17 lutego 2021 r. lekarz zatankował posiadany samochód, na co otrzymał fakturę za paliwo na kwotę 368,28 zł netto + 84,70 zł VAT. W opisanej sytuacji kwotę podatku naliczonego z tej faktury stanowi 42,35 zł (84,70 zł x 50%), z czego lekarz może odliczyć 7,62 zł (42,35 zł x 18%). Pozostałą część kwoty podatku z faktury, tj. 77,08 zł (84,70 zł - 7,62 zł) lekarz może razem z wartością netto z faktury zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (a zatem łącznie do kosztów uzyskania przychodów będzie mogła zostać zaliczona kwota 445,36 zł). 3 [Okres stosowania przepisów] Komentowany artykuł w obecnym brzmieniu obowiązuje od 1 kwietnia 2014 r. Wprowadzenie w tym brzmieniu przepisów art. 86a ustawy o VAT wymagało uzyskania zgody Rady Unii Europejskiej. Pierwotnie komentowane przepisy miały obowiązywać do końca 2016 r., gdyż wtedy wygasła decyzja Rady Unii Europejskiej, która pozwoliła wprowadzić te przepisy. Natomiast art. 10 ustawy z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że przepisy art. 86a ustawy o VAT w brzmieniu nadanym z dniem 1 kwietnia 2014 r. stosuje się w okresie obowiązania upoważnienia wynikającego z tej decyzji. Jednak Rada Unii Europejskiej zezwoliła na dalsze stosowanie tych przepisów - najpierw do końca 2019 r. (zob. decyzję wykonawczą 2016/1837 z 11 października 2016 r.), a następnie do końca 2022 r. (zob. decyzję wykonawczą 2019/1594 z 24 września 2019 r.). 4 [Zmiana od 1 czerwca 2021 r.] Z dniem 1 czerwca 2021 r. dokonana została drobna zmiana w treści art. 86a ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Zmiana ta polegała na zastąpieniu wyrazów "art. 33 ust. 2 i 3" wyrazami "art. 33 ust. 2-3". Jest ona konsekwencją zmian w treści art. 33 ustawy o VAT. Obecnie decyzje w postępowaniach w sprawie podatku VAT z tytułu importu towarów wydawane są bowiem nie tylko na podstawie art. 33 ust. 2 i 3 ustawy o VAT, ale również na podstawie art. 33 ust. 2a ustawy o VAT. II. Wydatki związane z pojazdami samochodowymi [art. 86a ust. 2] 5 [Katalog wydatków związanych z pojazdami samochodowymi] Ograniczenie kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, dotyczy wydatków związanych z pojazdami samochodowymi. W art. 86a ust. 2 ustawy o VAT określony jest katalog takich wydatków (zob. tabelę 1). Jest to katalog zamknięty, tj. inne niż wskazane w nim wydatki nie są wydatkami związanymi z pojazdami samochodowymi, których dotyczy art. 86a ust. 1 ustawy o VAT. Tabela 1. Wydatki związane z pojazdami samochodowymi Lp. Rodzaj wydatków Wyjątek 1. Wydatki dotyczące nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych - 2. Wydatki dotyczące używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3 - 3. Wydatki dotyczące nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, ...